τόμος α΄ (1942 — άνοιξη 1944)
κυκλοφ: Οκτώβριος 2019
isbn: 978-618-84607-2-0
σελίδες: 360
διαστάσεις: 22x15
τιμή: 19,00 ευρώ

Οκτώ δεκαετίες μετά την απο­χώ­ρηση των γερ­μα­νικών στρα­τευ­μάτων κα­τοχής από την Ελ­λάδα, η ιστο­ρία του ΕΛΑΣ Ατ­τικής παρα­μένει σχε­δόν άγνω­στη. Μόνο αραιά συνα­ντάμε στην ιστο­ριο­γραφία της Αντί­στασης το 34 Σύ­νταγμα Αττικο­βοιω­τίας και τα «αρβα­νίτικα αντάρ­τικα» της Πάρ­νηθας, και συνή­θως ως δευτε­ρεύοντα-συμπλη­ρω­ματικά στοι­χεία ενός έπους που γρα­φόταν αλλού, εκα­το­ντάδες χιλιό­μετρα μα­κριά από την πρω­τεύουσα. Εάν όμως το κε­φάλι βρι­σκόταν στην Αθήνα (έδρα του μη­χα­νισμού του ΚΚΕ), η σπον­δυ­λική στήλη στην Κεν­τρική Ελ­λάδα και τα άκρα σε όλα τα μέρη της χώ­ρας, για την Αντί­σταση η Πάρ­νηθα υπήρξε το αναντι­κα­τά­στατο νευ­ρικό της σύστημα.
Το Υπαρχηγείο Αττικής, σύντομα Ι/34 Τάγμα, ήταν το αρ­μόδιο για την επι­κοι­νωνία του κέν­τρου με τον «ΕΛΑΣ του βουνού»· έβαζε τα στε­λέχη και τους συν­δέ­σμους στην Αθή­να ή τους έβγαζε απ’ αυτή, παρέ­λαβε με­γάλο μέρος του οπλι­σμού των Ιταλών μετά τη συν­θη­κο­λό­γησή τους, φυγά­δευσε τους Εβραίους της πρω­τεύ­ουσας, στέ­γασε τον ασύρ­ματο επι­κοι­νω­νίας του ΕΑΜ με το Στρα­τη­γείο Μέσης Ανα­τολής, παρακο­λου­θούσε την κί­νηση του εχ­θρού στον οδι­κό άξονα Αθήνας – Ελευσίνας – Θήβας (τη μόνη τότε εθνι­κή οδό προς τα βό­ρεια) και τις σιδη­ρο­δρο­μικές γραμ­μές προς Θεσ­σα­λο­νίκη και Πελο­πόν­νησο. Εγγυ­όταν, τέλος, πως ο δρό­μος του ΕΛΑΣ για την Αθή­να θα ήταν ανοι­χτός όταν θα απο­χω­ρού­σαν οι Γερ­μανοί, πλεο­νέ­κτημα που απέ­τυχε -ή απέφυγε- να αξιο­ποιή­σει η ηγε­σία του κινή­ματος όταν της δό­θηκε η ευκαιρία.
Δεν ήταν ωστόσο ένα ιδιό­τυπο τάγμα δια­βι­βά­σεων ή μο­νάδα συνο­δείας το Ι/34. Τόλ­μησε τη σύγ­κρου­ση με τον εχ­θρό, ενίοτε την επι­δίωξε κιόλας, κόν­τρα στη φο­βία του καθο­δη­γη­τικού κέν­τρου πως η επι­θε­τική δράση θα εξε­ρέ­θιζε το γερ­μα­νικό θηρίο και θα το οδη­γούσε στα ζω­τικής σημα­σίας μονο­πά­τια της Δυ­τι­κής Ατ­τικής. Κι όχι μόνο δε λύ­γισε, αλλά ανά­γκασε τους Γερ­μα­νούς να κρα­τούν καθη­λω­μένους χιλιά­δες πολύ­τι­μους στρατιώτες για την καταδίωξή του.

Σχηματικά η βιβλιοπαραγωγή για την εαμική εθνική αντί­σταση δια­κρί­νεται σε τρία κύ­ματα. Το πρώτο πε­ρι­λαμ­βάνει απο­μνη­μο­νεύ­ματα αγω­νιστών που κυ­κλο­φό­ρησαν τις δε­καετίες ’50-’60, στα σύ­ντομα φιλε­λεύ­θερα δια­λείμ­ματα του απο­κλη­θέντος «κρά­τους της Δεξιάς». Το δεύ­τερο ξε­κινά το ’74 με την απο­κα­τά­σταση του κοινο­βου­λευ­τισμού· κυριαρ­χούν ξανά οι βιω­μα­τικού τύ­που κατα­θέ­σεις μιας δρα­κο­γε­νιάς που σιγά-σιγά έφευγε από τη ζωή. Στο τρίτο, το πιο σύγ­χρονο, η σκυ­τάλη έχει πια πε­ράσει από τους πρω­τα­γω­νιστές στους ιστο­ρικούς επι­στή­μονες και εξειδικευμένους ερευνητές.
Το Αντάρτικο στην Αττική 1941-1945 ανήκει στο δεύ­τερο κύμα. Ο Γιώρ­γος Μπου­τσίνης, ο καπεταν-Νικήτας του Ι/34, έχει πρό­σφατα επανα­πα­τρι­στεί από τις λαϊ­κές δημο­κρα­τίες και παρου­σιάζει γεγο­νότα και πρό­σωπα του αντάρ­τικου με πο­λύ­τιμες λε­πτο­μέ­ρειες, κατα­θέ­τοντας πάντα ευθαρσώς την προ­σω­πική του αξιολό­γηση. Για όσα ήταν απών ή δεν είναι βέ­βαιος, χρη­σι­μο­ποιεί συνή­θως χωρία από το εμ­βλη­μα­τικό «Γερ­μανοί, Κα­τοχή, Αντί­σταση» του Φοί­βου Γρη­γο­ριάδη, καθώς και από το προ εικο­σαετίας δη­μοσιευ­μένο στον αθη­ναϊκό τύπο χρο­νικό του Αν­δρέα Μούν­τριχα, τον οποίο θεω­ρεί εν γένει αξιό­πι­στο αφη­γητή παρά τη με­ταπο­λε­μική στροφή του προς τη Δεξιά και τον εργο­δο­τικό συν­δι­κα­λισμό. Άλ­λοτε αξιο­ποιεί μαρ­τυ­ρίες συναγω­νι­στών που ζή­τησε ο ίδιος εν όψει της έκ­δοσης, και τις ακό­μα ακυ­κλο­φό­ρητες ανα­μνή­σεις του στε­νού του φίλου Νίκου Παπα­νι­κο­λάου. Όλες αυ­τές οι πη­γές δεν είναι απλά γε­μί­σματα· ολoκλη­ρώνουν την αφή­γηση, ο συγ­γρα­φέας κά­νει διά­λογο μαζί τους, συχνά τις χρη­σι­μο­ποιεί αντιπα­ρα­θε­τικά με­ταξύ τους για να ανα­δεί­ξει διαφο­ρε­τικές εκτιμήσεις και κίνητρα.
Το βιβλίο πρωτοκυκλοφόρησε το 1979 σε επιμέ­λεια Νί­κου Παπα­νι­κο­λάου (Αλέ­ξαν­δρου), αυτοέκ­δοση του συγ­γρα­φέα και εμπο­ρική δια­νομή από τις Εκδ. Νεό­κοσμος των Φοίβου και Σό­λωνα Γρη­γο­ριάδη. Γνω­ρί­ζουμε πως ο συγ­γρα­φέας δού­λευε τη β΄ έκ­δοση στις αρχές της δε­καετίας του ’80, διορ­θω­μένη και συμ­πλη­ρωμένη με την πε­ρίοδο από τη Βάρ­κιζα έως την έναρ­ξη του Εμφυλίου, αλλά δεν πρόλαβε.
Επιλέξαμε η επανέκδοση να γίνει αφε­νός σε δύο τό­μους, αφε­τέ­ρου με πρόσθε­τη επιμέ­λεια και όχι ως πανο­μοιό­τυπο. Πέρα από τις συ­νή­θεις παρεμ­βά­σεις μιας επι­μέ­λειας (ενιαίο ύφος και ορθο­γρα­φία, αντι­πα­ρα­βολές, διορ­θώ­σεις κλπ), το δεύ­τερο μας επέ­τρεψε να αναδια­τά­ξουμε τη ροή της αφή­γη­σης και να προ­βούμε σε νέο χω­ρι­σμό σε κε­φά­λαια, ώστε τα γεγο­νότα και τα πορ­τραί­τα αγω­νι­στών να πα­ρου­σιά­ζονται πιο συνε­κτικά. Προσθέ­σαμε επί­σης βιο­γρα­φικά για τα πρόσωπα-κλειδιά, χάρτες των επι­χει­ρή­σεων και σχό­λια, προσπα­θώ­ντας να διευ­κο­λύ­νουμε το μέσο ση­με­ρινό ανα­γνώστη. Αντί­θετα, δεν κά­ναμε καμιά παρέμ­βαση στα κεί­μενα των πη­γών (με εξαί­ρεση ορι­σμέ­νες συμ­βο­λές του Αλέ­ξαν­δρου που ήταν ενσω­μα­τω­μένες στο κυ­ρίως κεί­μενο) και το προ­λο­γικό σημείωμα του συγ­γρα­φέα, τα οποία παρατί­θε­νται όπως ακρι­βώς στην α΄ έκδοση.

άμεσα διαθέσιμο για αποστολή με έκπτωση 25% (τελική τιμή: 14,25)

τόμος β΄ (καλοκαίρι 1944 — Βάρκιζα)
κυκλοφορεί τέλη Ιουλίου 2025
isbn: αναμένεται
σελίδες:
διαστάσεις: 22x15
τιμή: 18,00 ευρώ

δυνατότητα προπαραγγελίας με έκπτωση 10% (τελική τιμή: 16,20)

Ο Γιώργος Μπουτσίνης (Ερυθρές 1914 - Αθήνα 1981) ήταν μό­νιμος υπα­ξιω­μα­τικός του στρα­τού. Αρ­χές του 1943 βγή­κε αντάρ­της στην Πάρ­νηθα για να απο­φύ­γει τοπο­θέ­τηση σε δω­σι­λο­γικό σώμα. Υπη­ρέ­τησε σε ηγε­τι­κές θέ­σεις του ΕΛΑΣ Ατ­τι­κής και της Εθνικής Πολιτοφυλακής.

Το Αντάρτικο στην Αττική 1941-1945
(απομνημονεύματα, 2019, 2025)